JAK ZADBAĆ O KOMFORT EMOCJONALNY W TRUDNEJ SYTUACJI? CZĘŚĆ DRUGA

W pierwszej części artykułu (znajdziesz go TUTAJ) poznałeś/aś szybkie, praktyczne sposoby rozwiązania kluczowych problemów pierwszego szoku: co zrobić na początku trudnej sytuacji, by zadbać o komfort emocjonalny? W jaki sposób najlepiej się komunikować w trudnej sytuacji? Jak przeprowadzić rozmowę dbając o komfort emocjonalny?

Poniższa treść napisana jest jako kontynuacja, pozwala się zagłębić w temat i zrozumieć mechanizmy stojące za emocjami w szerszym kontekście. Tworzyliśmy ją na podstawie założenia, że im lepiej znamy nasz organizm i procesy w nim zachodzące, tym łagodniej odbieramy rzeczywistość. Znajomość prezentowanych tu metod i narzędzi:

• Pomoże Ci zaplanować działania w horyzoncie średnio i długoterminowym
• Podpowie w jaki sposób radzić sobie, gdy szybkie sposoby nie osiągają spodziewanych efektów (bo sprawa jest poważniejsza)

Zacznijmy od podstaw psychologii, byśmy startowali z konkretnego poziomu wiedzy. Wyróżniamy 3 kategorie stanów emocjonalnych:

1. Negatywne np. złość, strach, dyskomfort, panika, przerażenie

2. Neutralne np. spokój, zaskoczenie, odprężenie

3. Pozytywne np. radość, nadzieja, rozbawienie, szczęście

Czy w związku z powyższym, skoro mam zadbać o komfort to, czy to oznacza, że mam robić wszystko bym jako szef lub pracownik miał warunki zapewniające wygodę czy spokój?

Jak to zrobić skoro obecnie z każdej strony otrzymujemy mnóstwo informacji, które wręcz naruszają spokój?

Zanim podpowiem, jak każdy z nas może zadbać o swój komfort emocjonalny, przedstawię model ABCD opisany w książce „ABC Twoich emocji”.

Wyobraźmy sobie pracownika dużej międzynarodowej firmy, który na co dzień pracował stacjonarnie. Przyjmijmy, że ma na imię Paulina. Paulina otrzymuje informację, że w związku z rozpowszechniającym się wirusem od jutrzejszego dnia ma pracować zdalnie w domu. Model ABCD zakłada, że każda litera symbolizuje czynnik, który wpływa na cały proces reagowania na sytuację.

A — to zdarzenie, jakie miało miejsce, fakt: to, co widzę, słyszę, czuję, to co się wydarzyło?

B — to moje myśli, przekonania i postawy, jakie mam na temat zdarzenia A

C — to moje emocjonalne odczucia, jakich doświadczam poprzez myśli, przekonania i postawy B

D — to, co zrobiłam/em reagując na zdarzenie A

Powróćmy do Pauliny.

A — co się wydarzyło? -> Paulina otrzymuje informację, że ma pracować zdalnie w domu.

B — jakie Paulina ma myśli, przekonania, postawy na temat pracy zdalnej w domu? Tutaj, zależnie od czynników indywidualnych, możemy mieć już kilka reakcji:

B1 – „Taki rodzaj pracy jest nie efektywny, będę miała problem ze skupieniem się na pracy. Jak ja się zdzwonię ze wszystkim, skoro jak pracują w biurze to mam z tym problem. Nie chcę w taki sposób pracować”.

B2 – „Ooo fajnie, że umożliwili taką formę pracy w mojej firmie. Spróbuję czegoś innego. Dobrze jest nauczyć się pracować na odległość. Przyda się na przyszłość”.

B3 – „Co za świetna wiadomość. Nie będę stać w korkach, jadąc rano do biura. Jeszcze jak szybciej wykonam zadania, to będę mogła, więcej czasu poświęcić dla moich dzieci”.

C — jakie emocje odczuwa Paulina w związku ze swoją myślą, przekonaniem, postawą?

C1 – strach, frustracja

C2 – zaskoczenie

C3 – radość, ekscytacja.

D — co Paulina ostatecznie zrobiła?

D1 – Paulina poszła na zwolnienie lekarskie.

D2 – Paulina z zaciekawieniem rozpoczęła nową formę pracy.

D3 – Paulina z wielkim zapałem rozpoczęła pracę zdalną.

Powyższe opisy pokazują, że to na podstawie myśli, przekonań i postaw Paulina wytworzyła odczucia emocjonalne, na podstawie których rozpoczęła dane działanie.

Emocje nadały kierunek, za którym podążyło konkretne działanie.

Zaznaczę, że dla prawidłowego funkcjonowania (i zachowania dobrego samopoczucia) potrzebujemy doświadczać wszystkich emocji, w kontekście różnych sytuacji. Standardem jest zatem sytuacja, w której w ciągu dnia możemy doświadczać zarówno negatywnych emocji (strach, obawy, lęk), jak również mieć przebłyski pozytywnych emocji (nadzieja, radość).

W trudnej sytuacji, w jakiej znajdujemy się dzisiaj, wiele osób doświadcza głównie emocji negatywnych, które swoje źródło mają w myślach, przekonaniach i postawach, finalnie obniżając nasze samopoczucie i komfort emocjonalny.

Odpowiadając na pytanie: co można zrobić, by zadbać o komfort emocjonalny? Wystarczy zadbać o to by nasze myśli, przekonania i postawy sprawiały pozytywne lub neutralne odczucia emocjonalne.

Jak to zrobić dla siebie samego? 

Autorzy książki „ABC Twoich emocji” proponują filtrowanie myśli poprzez 5 zasad zdrowego myślenia tzw. 5ZZM.

To, co ja proponuję to: zapisz daną myśli i sprawdź na ile pytań z poniższych, odpowiesz tak.

• Czy ta myśl jest oparta na fakcie: na tym, jak jest rzeczywiście?
• Czy ta myśl pomaga Ci chronić Twoje zdrowie i życie?
• Czy ta myśl pomaga Ci osiągnąć Twoje cele (bliższe i dalsze)?
• Czy ta myśl pomaga Ci: uniknąć niepożądanych konfliktów międzyludzkich lub skutecznie radzić sobie z konfliktami międzyludzkimi?
• Czy ta myśl pomaga Ci czuć się, tak jak chcesz się czuć?

Jeżeli na co najmniej 3 pytania odpowiesz tak, to oznacza, że dana myśl jest zdrowa. Jeżeli dla danej myśli masz co najmniej, 3 odpowiedzi nie to oznacza, że dana myśl nie jest zdrowa.

Dla przykładu:

„Nie chcę w taki sposób pracować.”

• Nie
• Nie
• Nie/Tak
• Nie
• Nie

Wtedy warto daną myśl przekształcić na taką, która spełni zasady zdrowego myślenia jak np. „Pierwszy raz doświadczę pracy zdalnej. Jest to dla mnie nowość. Popracuję tak co najmniej miesiąc i dopiero wtedy ocenię, jak mi się pracuję w takiej formie.”

Jak jako manager możesz wpłynąć na pozytywne myśli, przekonania i postawy?

Każdy ma prawo do własnych myśli i przekonań. Jako manager możesz dostarczać swojemu zespołowi informacji, które mogą wpłynąć na stworzenie pozytywnej myśli, przekonania na dany temat.

WAŻNE: takie podejście nie oznacza manipulacji. Jeśli dostarczasz pracownikom informacje (np.: możliwość spojrzenia z innej perspektywy), nie wpływasz na to w jaki sposób oni podejmują decyzję. Każdy z nas i tak finalnie sam podejmuje decyzję, które informacje wybiera jako kluczowe.

Dlatego warto pokazać swoją otwartość na komunikację z zespołem i wspólne rozwiązywanie problemów. Dzielenie się przemyśleniami i różnymi punktami widzenia. Z każdym indywidualnie porozmawiaj, by poznać myśli i przekonania pracowników. Często od samych pracowników otrzymasz mnóstwo argumentów, na podstawie których możesz pomóc osobie z negatywnymi myślami i przekonaniami.

Co konkretnie możesz zrobić:

• Przedstaw szczerze swoje stanowisko w danej sprawie oraz jakie argumenty za nim stoją
• Pokaż plus i minusy.
• Skorzystaj z informacji, jakie otrzymałeś od zespołu, które pozytywnie wpływają na postrzeganie danej sytuacji
• Zaprezentuj zmianę jako sytuację, w której jest szansa na nowe rozwiązania z korzyścią dla zespołu (np.: na wprowadzenie narzędzi, których od dawna potrzebowaliście)
• Zapytaj, czego zespół od Ciebie potrzebuje? Jak sobie wyobrażają funkcjonowanie w danej trudnej sytuacji?
• Poszukaj przykładów innych zespołów, w których miała miejsce podobna trudna sytuacja. Opiszą ją, pokaż sposób, w jaki zespół sobie poradził (np.: ostatni kryzys gospodarczy)

Co możesz zrobić dodatkowo: stwórzcie swój plan działania oraz zapiszcie to, co pozytywnego widzicie w danej sytuacji i powieście w widocznym miejscu. Emocje przychodzą i odchodzą, wymieniają się, rzadziej dominują na dłuższy okres. Jeśli jednak coś już dominuje codzienność, warto w otoczeniu umieścić treści, które wesprą naturalne mechanizmy (wymiany emocji) i zapewnią nam więcej pozytywnych doświadczeń.

Zobacz teraz: Jak zadbać o efektywną realizację zadań?

Źródło: „ABC Twoich emocji” Maxie C. Maultsby jr., Mariusz Wirga, Michael DeBernardi.